وکلای سرپرست باید بدانند...

البته فراموشی گاهی موهبتی بزرگ است.فراموش کردن وقایع ناگواربه انسان امکان ادامه زیست میدهد.لکن نسیان همیشه مثبت و سازنده نیست.اگر ما خواسته ها و هیجانات و نگرانی ها و سایر عوالم روزگار جوانی خود را به یاد داشته باشیم و به یاد بیاوریم قطعا با فرزندان خود و دوستان جوانمان رفتاری بهتر و عادلانه تر خواهیم داشت همچنین اگر احساسات و عواطفی را که در آغاز کار وکالت داشتیم و  ابهت و عظمتی را که برای این حرفه قایل بودیم به خاطر بیاوریم که برای خود به عنوان کارآموز وکالت چه ارزش و اعتباری در نظر میگرفتیم و با چه غرور و استحکامی قدم برمیداشتیم آنگاه در رفتار خود با جوانانی که به عنوان کارآموز به ما وابسته اند دقت بیشتری خواهیم کرد.طی دوران کارآموزی برای کسانی که قصد اشتغال به حرفه وکالت را دارند لازم و مفید است.در دانشکده های حقوق دروس مختلف بدون توجه به گرایش های دانشجویان تدریس میشود بنابراین فارق التحصیلانی که قصد پرداختن به رشته وکالت را دارند باید روش ها و نکات عملی کار را به نحوی فرا گیرند دوره کارآموزی موجبات این فراگیری را فراهم میسازد.

 در واقع برای کارآموز این امکان را فراهم میکند که دانسته های خود را از قوه به فعل درآورد.

 ما به عنوان وکیل سرپرست هر یک در حد بضاعت وآگاهی فنی خود و بر حسب اینکه به انتقال اطلاعات و جوانان و تازه کاران چقدر اعتقاد داشته باشیم کارآموزان خود را در این راستا کم و بیش همراهی و راهنمایی میکنیم.بی تردید بخل علمی از وکیل سرپرست پذیرفته و پسندیده نیست چه صرف نظر از اینکه چنین خستی از جهت اخلاقی مذموم است.بررسی های جدید نشان داده که تعالی سطح فرهنگ عمومی یا اطلاعات تخصصی در تحلیل نهایی به نفع یکایک افراد یک جامعه یا یک صنف است.تقبل سرپرستی کارآموزان به حکم قانون وکالت و آیین نامه های ان و از همه مهم تر به حکم اخلاق کاری برعی و مجانی است.

روشی که برای تعیین وکیل سرپرست وجود دارد یعنی موافقت سه وکیل با سرپرستی کارآموز و انتخاب یکی از آنان از طرف کانون (در حال حاضر چنین رویه ای در کانون مرکز مشاهده نشده کاراموز برگه وکیل سرپرست را پیش وکیلی میبرد و بعد ازقبولی وکیل سرپرستی که دارای یکسری شرایط خاص است مانند داشتن حداقل 5 سال سابقه کار یا نداشتن تخلف انتظامی و..برگه را تحویل کانون میدهد و پروسه انتخاب وکیل سرپرست به پایان میرسد)چنان است که احتمال تحمیل کارآموز ناخواسته را به وکیل عملا منتفی میکند .بنابراین وقتی سرپرستی کارآموزی را میپذیریم اصل بر این است که با طیب خاطر و داوطلبانه پذیرفته ایم.حال اگر خدای ناکرده از کارآموز خود درصدی از حق الوکاله هایی را که از موکلینش میگیرد مطالبه کنیم یا از این بدتر کل حق اوکاله را خود بگیریم و انجام کار و پرداخت هزینه هارا به کارآموز واگذاریم!!یا وجه مشخص_همچون شهریه_از کارآموزمان دریافت کنیم آیا عملی مطابق با ضوابط اخلاقی و حرفه ای انجام داده ایم البته مواردی از این دست خوشبختانه نادر است.اما همین موارد نادر هم برای جامعه وکالت قابل تحمل نیست چه ما جامعه وکالت را جامعه ای در حد کمال و بی عیب میخواهیم و ناچار عیوب و اشکالات را ولو ناچیز و نادر بر نمیتابیم.دیگر اینکه رعایت شان وکیل و بزرگداشتن او را از دوران کارآموزی باید به وکلای اینده آموخت.

بنابراین از هر اقدام و دستوری که باعث وهن کارآموز شود احتراز باید کرد.اینکه پذیرایی از مراجعین و مهمانان دفتر خود را به کارآموزان واگذاریم به هیچ وجه قابل قبول نیست.ممکن است کارآموزان جوان به اعتبار اینکه ما را پیر و استاد خود میدانند برای انجام اینگونه امور داوطلب شوند اما حتی در این حالت هم این ما هستیم که باید ایشان را بازداریم و از انجام اموری که باعث تنزل اعتبار و ابهت حرفه وکالت شود منعشان کنیم.آخر اینکه جوانانی که تحت سرپرستی ما به کارآموزی میپردازند –ونه معمرینی که پس از طی مراحل مختلف و چشیدن سرد و گرم روزگار با شخصیتی شکل گرفته و غیر قابل تغییر پس از بازنشستگی به کارآموزی وکالت رو می آورند.

بنابر اصل ذهنی همچون آینه و روحی تاثیر پذیر دارند.اینان ما را به عنوان وکیل سرپرست نمونه و اسوه میپندارند و گفتار و رفتارمان را معیار اقوال و افعالی که از یک وکیل پذیرفته و پسندیده است می انگارند. هر یک از ما ضعف ها و کاستی ها و عیوبی داریم که معمولا برای خودمان شناخته شده است و نزد خود به آنها معترفیم هرچند که در انتظار ممکن  است به وجود آنها اقرار نکنیم.و حتا چه بسا این عادت ها را به عنوان فضایل مطرح کنیم شرط انصاف و مروت اینستکه اجازه ندهیم کارآموزمان تحت تاثیر عیوب و ضعف های ما قرار گیرند و از جنبه های منفی شخصیت ما نقش پذییرند.در این راستا باید اگر مثلا از"" زرنگی"" درذهن خود تعریفی داریم که با معیار صلحا و اخیار چندان سازگار نیست یا پول و ثروت برای ما بعنوان ارزش مطرح است یا هدف وکالت را حاکم شدن در دعوی به هر قیمتی میپنداریم..و از القا این عقاید و پندارها به کارآموز جوان خود خودداری کنیم.به عبارت دیگر درست است که کارآموزان برای آموختن فن وکالت و دفاع و نیز فراگرفتن اصول اخلاقی حاکم بر حرفه وکالت نزد ما می آیند اما اگر در شناخت خود نسبت به این اصول اخلاقی تردید و شبهه ای داریم اکتفا به آموختن فن دفاع و وکالت به کارآموز اولی و احوط خواهد بود.

وکیلان تا آنجایی که میتوانند باید کاراموزان را در بعضی کارهای خود دخیل و از حیث مالی کمک کنند و در عین همکاری در برخی پرونده ها از کمک های آنها بهره مند و کمک های خود را از کاراموزان دریغ نورزند.اینان نیز روزی وکیلان مجربی خواهند شد که باید کارآموزان خود را تربیت و آموزش دهند.پس چه بهتر که وکیلان سرپرست نام نیک از خود برجای گذارند.

به موجب ماده 24 رفتار حرفه ای وکلای دادگستری کانادا که از طرف کانون وکلای آن کشور نوشته شده آمده است:

1-وکیل در مقام وکیل سرپرست وظیفه و مسئولیت مهمی در قبلا کارآموز دارد.این وظیفه و مسئولیت شامل آموزش هدفمند و آزمودن و کشاندن موکل به کاری است که او را با دانش و تجربه جوانب عملی حقوق آشنا کند و نیز شامل آموزش سنن و اخلاق وکالت است.

-2کارآموز نیز در برابر وکیل سرپرست و موسسه حقوقی وکیل سرپرست وظیفه دارد در اجرا و ایفای تعهدات و تکالیف ناشی از تجربه کارآموزی با حسن نیت عمل کند.

برگرفته از کتاب وکلای جوان بدانند از آقای ابراهیم اسماعیلی هریسی نشر دادگستر صفحه 91 چاپ سال 1390